Bệnh Gút là gì?

Nếu bạn đang bị bệnh gút và đang trong quá trình kiểm soát bệnh, bạn sẽ có thể nhận biết đợt gút cấp bùng phát dựa vào một số dấu hiệu đặc trưng cơ bản của quá trình viêm, đó là: sưng – nóng – đỏ – đau. 

Tuy không thể ngăn chặn cơn gút cấp hoàn toàn nhưng hãy ghi nhớ một số cách khắc phục sau đây để áp dụng xử lý cơn đau gút cấp tại nhà. 

Dấu hiệu cảnh báo bùng phát bệnh gút

Đa số các bệnh nhân bị bệnh gút, còn được gọi là viêm khớp do gút, cho biết một cơn đau bắt đầu với cảm giác nóng rát, ngứa ngáy hoặc ngứa ran ở khớp, thường là một hoặc hai giờ trước khi bùng phát cơn đau dữ dội. 

Khớp có thể cảm thấy hơi cứng hoặc hơi đau. Không lâu sau đó, các dấu hiệu nhận biết của bệnh gút nhanh chóng bắt đầu. 

Nếu tình trạng này lặp đi lặp lại nhiều lần, người bệnh sẽ có cảm nhận nhạy bén và dễ nhận ra cơn đau cấp, tránh nhầm lẫn với các triệu chứng như viêm khớp do chấn thương hoặc do thoái hóa khớp.

Tuy nhiên vẫn có trường hợp, một cơn gút cấp bùng phát có thể xuất hiện mà không có bất kỳ cảnh báo nào. Bệnh nhân có thể thức dậy vào nửa đêm với triệu chứng một khớp nào đó rất đau, thường là khớp bàn – ngón chân cái (60 – 70% ): khớp sưng to, đỏ, phù nề, căng bóng, nóng, đau dữ dội và ngày càng tăng, va chạm nhẹ cũng rất đau. 

Một số vị trí khác như: bàn chân, cổ chân, gối, bàn tay, cổ tay, khuỷu, hiếm thấy ở khớp háng, vai, cột sống. Lúc đầu chỉ viêm một khớp sau đó có thể viêm nhiều khớp.

Một số loại thuốc được chỉ định điều trị cơn gút cấp

NSAIDs cho bệnh gút

Các cơn đau dữ dội do viêm cấp tính thường được chỉ định giảm đau chống viêm bằng NSAIDs.

Các thuốc giảm đau chống viêm NSAIDs thường được chỉ định cho gút cấp tính là: Indomethacin, Naproxen, Ibuprofen, Ketoprofen, Piroxicam, Diclofenac, các nhóm thuốc ức chế chọn lọc COX-2 (meloxicam, celecoxib, etoricoxib…). 

Có thể dùng đơn độc hoặc kết hợp với colchicin. 

Lưu ý: chống chỉ định của đa số các thuốc nhóm này là thuốc không dành cho người đang viêm loét dạ dày tá tràng, suy thận,…

Corticoid cho bệnh gút

Tùy thuộc vào tiền sử bệnh đã từng mắc, bác sĩ có thể kê toa steroid để giảm viêm. 

Corticoid đường toàn thân được chỉ định khi các thuốc trên không hiệu quả hoặc có chống chỉ định, cần rất hạn chế và dùng ngắn ngày. Đường tại chỗ (tiêm corticoid trực tiếp vào khớp viêm) phải được thực hiện bởi thầy thuốc chuyên khoa cơ xương khớp sau khi loại trừ viêm khớp nhiễm khuẩn.

Thuốc phòng ngừa bệnh gút

Colchicine (Colcrys, Gloperba, Mitigare) giúp giảm viêm và giảm nguy cơ lên cơn gút cấp tính. Colchicine hoạt động tốt nhất nếu dùng nó trong vòng 24 giờ kể từ khi có dấu hiệu cảnh báo đầu tiên về cơn gút cấp bùng phát.

Các loại thuốc khác cho bệnh gút.Trong một số trường hợp, bạn có thể đã dùng các loại thuốc như colchicine để ngăn ngừa bệnh gút bùng phát. Bác sĩ cũng có thể đề nghị một loại thuốc để giảm nồng độ acid uric trong cơ thể – yếu tố tích tụ dễ gây ra các cơn gút.

• Allopurinol (Lopurin, Zyloprim)
• Febuxostat (Uloric)
• Probenecid (Probalan)
• Pegloticase (Krystexxa)

Các cơn viêm gút cấp tái phát không có nghĩa là thuốc điều trị bệnh gút không có tác dụng. Cơn gút cấp có thể sẽ bùng phát từ khi mới bắt đầu điều trị bệnh gút cho đến khi cơ thể thích ứng được với một loại thuốc nào đó.

Trong trường hợp người bệnh đã dùng thuốc phòng ngừa bệnh gút trong một thời gian dài và bị bùng phát lần đầu tiên sau một thời gian, hãy tới gặp bác sĩ để điều chỉnh thay đổi thuốc hoặc liều điều trị. Đồng thời điều chỉnh một số biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà như sinh hoạt ăn uống, vận động thể chất,…

Các biện pháp khắc phục tại nhà cho bệnh gút bùng phát

1. Chườm lạnh giảm viêm

Nếu cơn đau không quá nghiêm trọng, chườm lạnh có thể giúp giảm viêm và làm dịu vùng khớp bị ảnh hưởng.

Sử dụng túi đá bọc trong một lớp khăn mỏng và áp lên khớp trong khoảng 15–20 phút, thực hiện nhiều lần trong ngày.

Lưu ý, không chườm đá trực tiếp lên tay hoặc chân nếu có vấn đề về thần kinh do tiểu đường hoặc nguyên nhân khác.

2. Nghỉ ngơi và nâng cao khớp

Hạn chế vận động khớp bị viêm để giảm áp lực và tránh làm cơn đau trở nên tồi tệ hơn. Tốt nhất nên để khớp nghỉ ngơi cho đến khi cơn đau thuyên giảm.

Nếu có thể, hãy nâng cao vùng khớp bị ảnh hưởng bằng gối hoặc vật mềm để giúp giảm sưng.

3. Bổ sung nước đầy đủ

Khi cơ thể bị thiếu nước, nồng độ acid uric trong máu có thể tăng cao hơn, làm trầm trọng thêm tình trạng gút.

Duy trì thói quen uống đủ nước giúp hỗ trợ đào thải acid uric ra ngoài, từ đó giảm nguy cơ tái phát cơn gút cấp.

4. Kiểm soát chế độ ăn uống

Một số thực phẩm giàu purin như hải sản, nội tạng động vật (gan, thận), và thực phẩm chứa nhiều chất béo có thể làm tăng acid uric trong máu, dẫn đến cơn gút cấp.

Ngoài ra, đồ uống chứa đường fructose và rượu, đặc biệt là bia, cũng là yếu tố kích thích cơn đau gút. Vì vậy, cần điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý để kiểm soát bệnh hiệu quả.

5. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi chế độ ăn

Trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào trong chế độ ăn uống, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng dẫn phù hợp và điều chỉnh phác đồ điều trị gút một cách hiệu quả nhất.

Khi Nào Cần Gặp Bác Sĩ Khi Bị Gút Cấp

Luôn thông báo cho bác sĩ nếu cơn gút cấp xuất hiện để đảm bảo phác đồ điều trị đang hiệu quả hoặc cần điều chỉnh thuốc khi triệu chứng không cải thiện. Hãy liên hệ bác sĩ ngay nếu:

• Đây là lần đầu tiên bị gút cấp: Một số bệnh lý khác, chẳng hạn như nhiễm trùng khớp, có thể có triệu chứng tương tự cơn gút cấp. Việc thăm khám giúp xác định chính xác nguyên nhân.
• Sốt cao và ớn lạnh: Gút có thể gây sốt nhẹ, nhưng nếu sốt cao kèm theo ớn lạnh, có thể đây là dấu hiệu nhiễm trùng cần can thiệp y tế.
• Triệu chứng không thuyên giảm sau 48 giờ hoặc kéo dài hơn một tuần: Nếu cơn đau không giảm sau vài ngày hoặc vẫn tiếp tục kéo dài, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp điều trị khác. Hầu hết các cơn gút sẽ tự thuyên giảm trong vài tuần ngay cả khi không điều trị, nhưng việc can thiệp sớm có thể giúp giảm đau nhanh hơn và hạn chế biến chứng.

Lưu Ý Quan Trọng

Ngay khi nhận thấy dấu hiệu đầu tiên của cơn gút cấp, hãy uống thuốc theo chỉ định để kiểm soát viêm và ngăn ngừa tái phát.

Uống nhiều nước, chườm đá và nâng cao khớp bị sưng để giảm đau nhanh chóng. Nếu đây là lần đầu tiên bị gút, sốt cao, hoặc triệu chứng kéo dài bất thường, hãy liên hệ bác sĩ ngay.

Câu hỏi thường gặp về các cơn gút tại nhà

1. Mức acid uric lý tưởng để kiểm soát bệnh gút là bao nhiêu?

Hầu hết các bác sĩ khuyến nghị mức acid uric trong máu dưới 6 mg/dL để kiểm soát gút. Nếu đã mắc gút nặng hoặc có hạt tophi, mức khuyến nghị có thể dưới 5mg/dL. Nên tham khảo bác sĩ để xác định mục tiêu phù hợp với tình trạng bệnh.

2. Làm thế nào để giảm acid uric nhanh chóng?

Cách nhanh nhất để kiểm soát acid uric là tuân theo phác đồ điều trị. Khi có dấu hiệu đầu tiên của cơn gút, hãy dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm viêm. Uống nhiều nước cũng giúp thận đào thải acid uric ra ngoài hiệu quả hơn.

3. Những yếu tố nào có thể kích hoạt cơn gút cấp?

Một số yếu tố có thể làm mất cân bằng acid uric và gây viêm, dẫn đến cơn gút cấp, bao gồm:

• Mới trải qua phẫu thuật hoặc nằm viện
• Chấn thương hoặc tác động mạnh vào khớp
• Chế độ ăn nhiều đường, chất béo hoặc uống rượu
• Mất nước do không uống đủ nước
• Dùng thuốc ảnh hưởng đến nồng độ acid uric

4. Có thể chữa cơn gút cấp trong 10 phút không?

Cơn gút cấp thường kéo dài vài ngày đến vài tuần, không thể hết ngay trong 10 phút. Tuy nhiên, có thể giảm đau nhanh bằng cách uống thuốc, chườm đá và nâng cao vùng khớp bị sưng.

5. Cách nhanh nhất để đào thải acid uric ra khỏi cơ thể?

Mặc dù uống nhiều nước giúp thận đào thải acid uric nhanh hơn, nhưng phản ứng viêm trong khớp vẫn cần thời gian để hồi phục. Cách tốt nhất để giảm triệu chứng nhanh chóng là tuân theo phác đồ điều trị, dùng thuốc đúng liều lượng và duy trì uống nước đầy đủ.

Tài liệu tham khảo: How to Treat Gout Attacks at Home